ساماندهی محلات قدیمی با رویکرد نوشهرگرایی؛ مورد پژوهی: بافت مرکزی شهر رشت (محله ساغریسازان)

چکیده توسعه شهرنشینی در شهرهای معاصر ایران عوارضی دربرداشته که همه شهرنشینان ایرانی با آن دست به گریبانند. شاید بتوان گفت که بافت های کهن شهری، جزء آن بخش از شهر بوده اند که بیشترین آسیب چنین توسعه ای را متحمل شده اند. لذا نظریات و راهکارهای گوناگونی برای ساماندهی محلات کهن و قدیمی ارائه شده است. در این میان تئوریهای جدید شهرسازی با یک بینش انتقادی نسبت به شهرسازی مدرنیستی تلاش در تأثیر بر رفتارهای فردی و اجتماعی و ارتقای مفاهیمی چون: اجتماعات انسانی، کیفیت زندگی و... دارند. یکی از تئوریهای جدید طراحی و برنامه ریزی شهری به ویژه در زمینه نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده نوشهرگرایی می باشد. این تئوری بر پایه اصولی از برنامه ریزی و طراحی استوار است که با همدیگر در جهت ایجاد یک مقیاس انسانی و مجموعه های قابل پیاده روی به کار می آیند. پژوهش حاضر درصدد است تا ساماندهی محلات قدیمی با رویکرد نوشهرگرایی را در شهر رشت مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. در این چارچوب پس از بررسی هایی که در ارتباط با شهر رشت و بافت مرکزی آن انجام شد، محله ساغریسازان با مساحتی بالغ بر 56 هکتار به عنوان مطالعه موردی پژوهش انتخاب شده است. روند مطالعات انجام شده بدین شرح است که در جهت رسیدن به اهداف تدوین شده و پاسخگویی به سوالات مطرح شده، در گام اول مبانی نظری و ادبیات تحقیق در دو بخش بافت های فرسوده و ادبیات نوشهرگرایی مطالعه می شود. در ادامه پس از تدوین فرایند برنامه ریزی راهبردی، قلمرو مکانی پژوهش (محله ساغریسازان) در بخش جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. پس از تجزیه و تحلیل مطالعات وضع موجود، سند چشم انداز محله تدوین می شود و در راستای این چشم انداز مأموریت ها و اهداف کلان و خرد تعیین می شود و با توجه به اهداف تعیین شده با بهره گیری از تکنیک swot به تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها می پردازیم. در مرحله آخر محله ساغریسازان با توجه به اصول نوشهرگرایی طراحی و راهبردها و برنامه های اجرایی ارائه خواهد شد. واژگان کلیدی: